maandag 31 oktober 2022

Vynckes laatste rustplaats

Op deze vooravond van de feestdag van Allerheiligen wil ik graag even aandacht besteden aan de laatste rustplaats van Amaat Vyncke, herbegraven juist 125 jaar geleden. Amaat Vyncke overleed aan malaria op 17 oktober 1888 in zijn missiepost Kibanga, 38 jaar oud. Zijn begrafenis, ‘s anderendaags op de missiepost, werd bijgewoond door meer dan duizend mensen.

De missiepost van Kibanga wordt vijf jaar later verlaten. Er heerst heel veel slaapziekte en de streek is verwoest door de slavenraids en door de militaire expedities tegen de slavenhandelaars. Zo zouden er in het voorjaar van 1892 in de streek ongeveer 10.000 mensen gedood zijn of meegenomen als slaaf, met hongersnood tot gevolg. De missie verhuisde naar de streek van Kirungu waar de Witte Paters o.l.v. pater Roelens uit Ardooie in 1893 Boudewijnstad (vandaag Moba) stichtten.

Enkele jaren later besluit men om de zes paters en broeders die begraven liggen in Kibanga, opnieuw te begraven in de kerk van Mpala. Mpala, aan de oostkust van het Tanganyikameer, was het fort dat opgebouwd was door lt. Storms, leider van de vierde karavaan van de AIA maar dat samen met het fort van Kalemie aan de westkust, overgedragen was aan de Witte Paters. Om de Onafhankelijke Kongostaat te erkennen, had Duitsland, eigenaar van Duits-Oost-Afrika, de eis gesteld dat deze nieuwe staat geen militaire posten op de gemeenschappelijke grens zou hebben. Inmiddels was er een nieuwe kerk gebouwd, tegen het militaire fort van Mpala aan.

Eind oktober vertrekt pater Guillemé met enkele helpers per boot naar Kibanga. De missionarissen waaronder de paters Amaat Vyncke (1850-1888), de Torhoutse Leo Marques (1863-1892) en Henri Delaunay (1849-1885) worden ontgraven en overgebracht naar Mpala. Op Allerzielen (2 november) 1897 worden ze plechtig opnieuw begraven, nu in de kerk van Mpala. Boven hun laatste rustplaats wordt een cementegel aangebracht met de overlijdensdatum. De tegel van Amaat Vyncke heeft volgende tekst: “R.I.P RP Vyncke 17-10-1888” (RP = Reverendus Pater, Eerwaarde Pater/Vader).

Hoe dit er in werkelijkheid juist uit ziet, weten we dank zij een foto van de grafsteen van pater Delaunay, met dank aan Patrick Maselis. Amaat Vyncke zelf zorgde voor de laatste foto (1885) van pater Delaunay (rechts op de foto), op de missiepost van Kibanga.


Grafsteen pater Delaunay (met dank aan P. en S. Maselis)



Kibanga 1885, met rechts pater Delaunay 

Binnenzicht kerk Mpala


"Ratte Vyncke en zijn wereld" (Marnixkrant)

 Marnixkrant is het driemaandelijkse ledenblad van Marnixring Internationale Serviceclub vzw. Enige tijd (19de jaargang nr. 102) terug versc...